Du Lich Thổ Chu không còn là cái tên xa lạ đối với các tín đồ đam mê du lịch thích khám phá, trải nghiệm và nghỉ dưỡng. Những cảnh đẹp, những món ăn ngon đầy hấp dẫn đang chờ bạn trải nghiệm và thưởng thức tại Thổ Chu nơi được mệnh danh với cái tên “Thiên đường nơi đầu sóng” của miền Nam Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng có kinh nghiệm khi đi du lịch Thổ Chu. Sau đây HItour gửi đến các bạn cẩm nang chi tiết, hy vọng cẩm nang này sẽ đồng hành cùng bạn trên các chuyến vi vu Thổ Chu sắp tới.
HItour sẽ đề xuất và cung cấp thông tin chi tiết cho bạn về những điểm du lịch nổi bật của Đảo Thổ Chu để bạn có thể tự sắp xếp, lên kế hoạch cho chuyến đi của mình được tốt nhất.(Danh sách sắp xếp theo thứ tự Mục lục bài viết)
Thời điểm tốt nhất du lịch quần đảo Thổ Chu là từ cuối tháng 11 đến hết tháng 4 năm sau. Quần đảo Thổ Chu có khí hậu chí tuyến gió mùa, mùa mưa kéo dài từ tháng 4 đến tháng 10 hàng năm.
Thổ Châu là một quần đảo nằm trong vịnh Thái Lan, ở về phía tây nam đảo Phú Quốc và được xem là ở cực tây nam của Việt Nam. Toàn bộ quần đảo này cấu thành xã đảo Thổ Châu, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Nằm cách bờ vịnh Rạch Giá 198 km, đảo Thổ Châu là đảo lớn nhất trong quần đảo và thường được ghi tên là Poulo Panjang (gốc từ tiếng Mã Lai Pulau Panjang, nghĩa là "cù lao dài" hoặc "đảo dài") trên nhiều hải đồ của người phương Tây từ các thế kỉ trước.
Để đi ra quần đảo Thô Chu, bạn cần phải đi xuống thành phố Rạch Giá – Kiên Giang. Phương tiện di chuyển dễ nhất là xe khách xuất phát từ bến xe miền Tây (Thành Phố Hồ Chí Minh), giá khoảng 150,000đ - 170,000đ một vé tùy vào hãng xe.
Nếu bạn ở khu vực miền Bắc thì đặt vé máy bay vào Sài Gòn (Sân bay Tân Sơn Nhất) rồi bắt xe ra bến xe Miền Tây để đi xuống thành phố Rạch Giá hoặc có thể đặt vé máy bay ở Sân bay Tân Sơn Nhất bay xuống sân bay thành phố Rạch Giá và bắt xe ra Cảng tàu cao tốc Rạch Giá để đi ra đảo Thổ Chu. (Lưu ý nếu biển động từ cấp 6 trở lên thì tàu sẽ không hoạt động).
Từ Thành Phố Rạch Giá đi tàu hơn 16 tiếng sẽ đến được Thổ Châu. Tàu sẽ khởi hành lúc 8:00 sáng ngày 5 hàng tháng và trở về vào ngày 31 hoặc 26 tùy tháng. Bạn nên chuẩn bị cho mình một sức khỏe thật tốt khi di chuyển nếu không rất dễ bị say sóng đấy. (Bạn nên sử dụng thuốc chống say tàu, xe)
Bạn có thể dễ dàng di chuyển đến đảo Phú Quốc bằng máy bay, tàu cao tốc sau đó tiếp tục hành trình đi Thổ Châu. Tàu đi đảo Thổ Chu thường khởi hành từ Phú Quốc lúc 8:00 sáng ngày 10,15,20,25,30 hàng tháng và trở về lúc 5:00 sáng các ngày 6,11,21,25 hàng tháng. Thời gian đi mất khoảng 4 - 5 tiéng, đây là con đường ngắn nhất và là sự lựa chọn phổ biến nhất của du khách.
Để khám phá các đảo xung quanh đảo Thổ Chu và tham quan một số địa điểm đẹp khác như: Hòn Cao, Hòn Nhạn, Hòn Xanh, Hòn Tử..., các bạn nên thuê tàu của người dân địa phương để di chuyển.
Bạn có thể thuê xe máy tại các khu nhà nghĩ với giá khoảng 150,000 – 200,000 đ/ngày(đã bao xăng), tự đi theo ý mình để khám phá những điểm mà mình yêu thích trên đảo Thổ Chu.
Để qua đêm ở đảo Thổ Chu bạn nên thuê nhà nghỉ hoặc phòng trọ bình dân, giá từ 150,000 – 200,000đ/đêm.
Tên gọi Thổ Châu được chúa Nguyễn Ánh đặt trong thời kỳ ông bôn tẩu đến đây. Thổ Châu còn được biết tới với tên Đảo Thổ Chu là xã biên giới hải đảo tiền tiêu trên vùng biển Tây Nam của Tổ quốc thuộc huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang gồm nhiều đảo lớn nhỏ, chìm nổi. Trong đó nổi bật với 8 đảo lớn với hình dáng, diện tích khác nhau là đảo Đảo Thổ Châu, Hòn Nhạn, Hòn Xanh, Hòn Khô, Hòn Cao Cát, Hòn Từ và Hòn Keo Ngựa. Điểm cao nhất của đảo so với mực nước biển là 164m.
Trong 8 hòn đảo, diện tích đảo Thổ Chu là 13,95km2 và cũng là nơi đông dân cư sinh sống nhất. Xã chỉ có duy nhất một ấp Bãi Ngự là đơn vị hành chính trực thuộc và là trung tâm kinh tế, văn hóa – xã hội của xã. Còn hòn Nhạn có diện tích nhỏ nhất, chỉ khoảng 2000 m2. Người dân sinh sống chủ yếu bằng nghề nuôi trồng, khai thác thủy sản và chế biển hải sản.
Quần đảo Thổ Châu nằm ở địa đầu Tây Nam của nước ta, cách mũi Cà Mau khoảng 160 km về phía Tây Bắc và cách Rạch Giá (Kiên Giang) khoảng 220 km. Với vị trí gần với đường biển quốc tế, đảo có vị trí quân sự vô cùng quan trọng nên được lực lượng biên phòng bảo vệ nghiêm ngặt để khẳng định chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Có lẽ vì sự nghiêm ngặt này mà nơi đây chưa có các hoạt động du lịch chuyên nghiệp. Tuy nhiên nhờ đó mà Thổ Châu giữ lại được cho mình vẻ đẹp hoang sơ nhất mà những hòn đảo khác không có.
Những bãi biển cát trắng mịn, những rạn san hô đẹp mê hồn hay cung đường xuyên qua rừng nguyên sinh, ôm theo vách núi… sẽ mê hoặc bất cứ ai ngay từ giây phút đầu đặt chân lên Thổ Chu.
Trên đảo Thổ Chu có bốn bãi biển là bãi Ngự, bãi Dong, bãi Mun và bãi Nhất, trong đó bãi Ngự và bãi Dong là hai bãi lớn hơn cả. Bãi Ngự gắn liền với sự kiện khởi nghiệp nhà Nguyễn của Nguyễn Ánh – Gia Long. Trong những ngày bị nhà Tây Sơn truy đuổi, Nguyễn Ánh đã nhiều lần tới đảo này. Đây cũng là nơi tàu thuyền ra vào cập bến cũng như dân cư tập trung nhộn nhịp nhất.
Bãi biển tại Bãi Ngự còn khá hoang sơ có nhiều cây bàng, cây phong ba, câu dừa dọc bờ biển. Bãi Ngự có hình vòng cung, được bao bọc bởi hai dãy núi nên biển ở đây rất và đẹp như tranh vẽ. Bạn được đắm mình trong làn nước mát và ngắm cảnh đại dương bao la.
Vào mùa gió Tây Nam từ tháng 4 đến tháng 8 hàng năm, người dân chuyển sang ở bãi Dong; vào mùa gió Đông Bắc từ tháng 9 đến tháng 3 năm sau, họ lại quay về bãi Ngự.
Từ bãi Ngự, có 2 đường đến bãi Dong, bãi Nhứt. Một, đi theo đường vòng quanh đảo, hai là đi theo đường xuyên núi. Trong đó con đường xuyên núi quanh co dưới tán rừng nguyên sinh rất đẹp với nhiều loại cây cổ thụ, cây thuốc (mật nhân, huyết rồng, dứa gai, cây hóa thạch…).
Bạn sẽ cảm nhận đầy đủ chất hoang dã trong lành của đảo Thổ Châu khi băng qua khu rừng nhiệt đới này. Suốt dọc hai bên đường, du khách sẽ bắt gặp rất nhiều cây cổ thụ có thân cao vút vươn thẳng lên nền trời xanh thẳm. Cả một vùng không gian xanh mướt, yên bình lạ lùng cứ trải dài ra mãi, chỉ còn sót lại tiếng gió xào xạc và tiếng chim hót ríu ran qua cành lá.
Một chi tiết không thể không kể đó là trên đảo Thổ Chu có khá nhiều cây bàng vuông vốn được coi là một trong hai loài cây đặc trưng ở Trường Sa (cùng với cây phong ba).
Để thưởng thức trọn vẹn vẻ đẹp của Thổ Châu, bạn có thể đến với ngọn hải đăng Thổ Chu cao 140 mét để phóng tầm nhìn xuống làng mạc, bãi biển và các hoạt động đánh bắt hải sản của ngư dân. Ngọn hải đăng này là ngơi mà lực lượng biên phòng quan sát đảo. Ban đêm, hải đăng cũng sẽ thắp đèn sáng để phục vụ cho ngư dân đánh bắt cá ngoài khơi.
Tham quan hải đăng trên núi, nơi có thể ngắm toàn cảnh đảo Thổ Chu tuyệt đẹp. Kết hợp khám phá rừng nguyên sơ với hệ động-thực vật khá đa dạng. Thực vật có khoảng 200 loài, chủ yếu là họ đậu và hồng xiêm… Động vật có sóc, khỉ, trăn, rắn… và đặc hữu là thằn lằn chân ngón Thổ Chu.
Nước biển quanh đảo Thổ Chu trong vắt, trong phạm vi vài chục mét gần bờ có thể nhìn thấy đáy cát với hàng đàn cá bơi lội tung tăng len lỏi qua những rạn san hô đủ màu sắc. Đến quần đảo Thổ Chu bạn không thể bỏ qua hoạt động lặn ngắm san hô tại Hòn Cao sẽ là một trải nghiệm thú vị và ấn tượng như một phần thưởng đáng giá mà thiên nhiên Thổ Châu dành tặng cho du khách. Bạn có thể được chiêm ngưỡng hơn 99 loài san hô đủ màu sắc khác nhau khi lặn dưới đáy biển sâu.
Nói đến Thổ Chu là nhắc nhớ đến một biến cố lịch sử đau thương, bi thảm của nhân dân ta trong cuộc chiến chống lại chế độ diệt chủng Pôn Pốt (Khmer Đỏ). Vì vậy, khi đặt chân lên đảo, du khách đừng quên đến thăm Đền thờ Thổ Châu. Từ cảng đi lên, rẽ phải qua trụ sở xã Thổ Châu và Trường tiểu học Thổ Châu một quãng là đền Thổ Châu. Kiến trúc của đền giống như một nhà bia liệt sĩ. Trong đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, các liệt sĩ hy sinh giải phóng đảo Thổ Chu và đặc biệt là thờ linh vị hơn 500 đồng bào Thổ Chu bị quân Pôn Pốt sát hại tháng 5 - 1975.
Trên đảo còn có Đền thờ Hoàng đảo Thổ Chu, một bên thờ Miếu Bà Chúa xứ, một bên thờ Lăng Ông Nam Hải. Người dân trên đảo làm ăn, đánh bắt xa bờ đã lập lên đền để thờ cúng. Hàng năm vào các ngày 24 và 26/2 âm lịch tại đền diễn ra lễ cúng cầu cho mưa thuận gió hòa, làm ăn trên biển thuận lợi, là dịp để bà con tổng kết lại những chuyến đi biển.
Hòn Nhạn là nơi không có cư dân sinh sống. Ở đây chỉ có hàng vạn con chim nhạn biển làm tổ và sinh sống. Thời điểm từ tháng 10 đến tháng 3 âm lịch là lúc nhạn biển về đây để đẻ trứng. Có dịp đến vào mùa nhạn, bạn sẽ được nhìn ngắm những đàn chim sải cánh tung bay trên nền trời xanh thẳm.
Bạn cũng sẽ được nhìn thấy những vách đá cao hùng vĩ, nơi có điểm A1 đường biên giới trên biển của Việt Nam. Phía dưới biển là một vùng san hô tuyệt đẹp, giống như một thiên đường mới mở ra.
Hòn Xanh là một trong những địa điểm thú vị khi bạn ghé tới Thổ Châu. Như tên gọi hòn Xanh, đảo có được phủ một màu xanh mướt với những loài cây mới lạ, hay những tảng đá phủ đầy rong rêu. Nơi đây được ví như một khu bảo tồn sinh thái, là địa điểm trú ngụ của nhiều loài động vật. Đặc biệt, với những thảm cỏ xanh, cây cối mát mẻ, hòn Xanh khá lý tưởng cho hoạt động cắm trại. Để thăm các hòn đảo xung quanh như Hòn Nhạn, Hòn Xanh… bạn phải thuê tàu thuyền của ngư dân bản địa.
Làng chài đảo Thổ Chu đã tồn tại lâu đời. Những người dân nơi đây luôn thân thiện, mến khách. Bạn sẽ dễ dàng xin ở nhờ, cùng họ trải nghiệm cuộc sống trên đảo, đặc biệt là cùng họ căng buồm ra khơi câu cá, câu mực. Nếu không sợ say sóng thì nhất định hãy nên thử nhé.
Cá xanh xương còn có tên là cá nhái, một loài cá biển, thân tròn và dài, mỏ nhọn giống như cá lìm kìm. Con to có thể dài cả thước và nặng 2-3 kg. Gọi là cá xương xanh vì khi nhìn vào thấy xương cá hiện lên màu xanh xanh.
Người ta chọn những con cá thật tươi từ biển mới mang về, cạo rửa sạch nhớt rồi dùng bẹ chuối xiêm ốp lại, quấn dây thật kỹ. Sau đó chất củi lên nướng cho đến khi nào bẹ chuối bị héo, khô là cá chín. Khi ăn, mở bẹ chuối ra, thịt cá nứt da, dậy mùi thơm lựng, dễ dàng chinh phục bất kỳ dân đất liền sành ăn từ Nam chí Bắc. Thịt cá không chỉ ngọt mà còn dai dai, cuốn với bánh tráng ăn kèm với rau rừng như lá cách, lá lớp, đinh lăng, cải trời, đọt bứa… tạo nên một bản sắc riêng của vùng biển đảo, ít nơi nào có được. Cá xương xanh ngoài món nướng còn có thể chế biến thành món tái chanh hoặc nấu với bắp chuối…
Lẩu cá bớp là một đặc sản mà du khách sẽ bắt gặp nhiều trong các thực đơn ở đảo. Thịt cá bớp có màu trắng, mềm nhưng không bở, vị ngọt tự nhiên. Cá thường được chế biến thành nhiều món ngon như chiên, nấu canh măng… nhưng lạ miệng và dễ nấu nhất vẫn là lẩu cá bớp.
Vùng biển phía Tây của Kiên Giang khá nổi tiếng với nghề nuôi cá Bớp lồng bé. Đây là loài cá có thân hình thoi dài, màu đen trông khá giống cá lóc. Lẩu cá bớp miệt biển Tây này không giống với ở đất liền. Nước lẩu đọng lại vị chua thanh, hơi ngọt cùng cá bớp tạo nên vị đặc trưng của món ăn. Món lẩu này thường ăn kèm bún tươi, các loại rau sống như bắp chuối, rau muống bào, giá tươi cùng chén nước mắm ớt nguyên chất.
Món Sò điệp nướng mỡ hành chính là một trong những đặc sản nổi tiếng của đảo Thổ Chu. Sò điệp nướng mỡ hành – món ăn mà chỉ cần nhắc tới tên thôi là nhiều người đã tưởng tượng ra những con sò điệp dai giòn, ngọt mang theo hương vị thơm lừng của hành nướng cùng vị béo bùi của đậu phộng rang đặt trước mặt.
Sò điệp là một loại hải sản quen thuộc với phần cùi thịt trắng ngà thơm ngon mà không dai, thích hợp cho cả xào lẫn rang và là một trong những loại nguyên liệu thực phẩm để chế biến thành nhiều món ăn ngon và bổ dưỡng như: Sò điệp rang muối tiêu, sò điệp nướng mỡ hành, sò điệp hấp cuộn miến. Tất cả những món ăn đó đều là đặc sản đảo Thổ Chu và rất được lòng các du khách.
Con nhum có vỏ gai cứng, hình cầu, gai cứng như gai nhím, sờ vào không cẩn thận sẽ bị thương. Tuy nhiên, món nhum nướng mỡ hành của quần đảo Thổ Chu này lại là món ăn tuyệt vời, lạ tai, lạ mắt, lạ miệng nhưng thú vị vô cùng.
Nhum nướng ngon nhất là khi được nướng vừa chín tới hoặc còn tái tái. Con nhum còn tươi rói, cắt bớt gai quanh vỏ rồi tách đôi, nướng sơ trên than hồng, rắc chút mỡ hành, đậu phộng vào rồi ăn với muối tiêu chanh. Món này ăn có vị ngọt và bùi bùi của nhum, vị béo béo của mỡ hành mang lại mùi thơm dìu dịu cho người thưởng thức.
Mực trứng thì ở vùng biển nào cũng có. Nhưng đến với đảo Thổ Chu, loại nguyên liệu này sẽ được bà con vùng biển nơi đây biến hóa thành đủ loại món ăn thơm ngon khác nhau, từ mực trứng nướng tương ớt, mực trứng nướng sa tế, mực trứng chiên xù sốt thơm, chiên bơ, chiên ớt,...
Mực trứng được đánh bắt trong mùa sinh sản nên trong bụng chứa nhiều trứng, số lượng con mực có trứng chiếm đến trên 70%. Theo chuyên gia, mực trứng là thực phẩm rất giàu dinh dưỡng. Mực trứng là loại thực phẩm dễ chế biến thành nhiều món ăn ngon nên rất được ưa chuộng. Mực trứng có thể làm món mực trứng chiên ớt, chiên xù xốt thơm, chiên bơ, nướng tương ớt hoặc sa tế… nhưng nổi bật nhất vẫn là mực trứng hấp gừng vì mùi vị ngọt của mực không bị mất mà dễ thực hiện, ăn lại không ngán.
Ốc mặt trăng còn gọi là ốc mắt ngọc. Thịt ốc giòn, ngọt tựa ốc hương. Ốc mắt ngọc cũng được chế biến thành nhiều món hấp, luộc, xào… nhưng nổi bật và đơn giản nhất là nướng. Trên đảo, nhiều người thường sẽ nướng chay không ướp với gia vị rồi ăn kèm với muối tiêu chanh, có nơi còn nướng kèm bơ tạo vị béo ngậy.
Phương thức phơi khô là một cách giữ thực phẩm cổ nhất của nhân loại. Khô cá có thể để hằng năm mà không bị hư. Cách thức phơi khô khá thô sơ nhưng hữu hiệu, thường được ngư dân áp dụng để giữ các mẻ cá đánh về nếu không tiêu thụ kịp. Khô cá cũng có lợi điểm là dễ chuyên chở hơn là cá tươi. Ở Thổ Chu mọi loại khô trên quần đảo Thổ Chu được người dân làm những con cá còn tươi nguyên và là một đặc sản khá thú vị với khách du lịch.
Khô cá ở Thổ Chu là một trong những món đặc sản khô ở đảo Thổ Chu được sơ chế từ cá tươi rồi tẩm ướp với muối, tỏi ớt, hoặc tiêu đường và các loại gia vị khác tùy theo loại cá, sau đó đem phơi nắng. Khi ăn có thể nướng, chiên lên, hoặc trộn gỏi xoài…
Khô cá Thổ Chu ăn có vị ngọt của cá tươi, hơi dai, mùi gia vị tỏi ớt thơm lừng, cay cay, mùi vị đậm đà vừa miệng, làm đồ nhắm thì không còn gì bằng! Giá khô cá ở đây dao động từ 70,000 – 180,000đ/kg, tùy theo loại cá và theo mùa nữa. Chất lượng khô cá thì khỏi bàn rồi, về chủng loại cũng vô cùng đa dạng luôn, có thể nói cá tươi có loại nào thì khô cá cũng có loại đó, mình chỉ liệt kê sơ sơ những loại khô cá nổi tiếng nhất ở đây như:
Khô mực một nắng là đặc sản khô ở đảo Thổ Chu thơm ngon nứt tiếng được làm từ những con mực ống hạng nhất tươi rói, trên da mực còn mi nơ nhấp nháy (mi nơ là cái chấm màu đỏ trên da mực). Mực ống được sơ chế rồi rửa sạch bằng nước biển phơi dưới cái nắng giòn tan một lần là đạt yêu cầu. Khô mực Thổ Chu vô cùng chất lượng, bạn có thể xem người dân chế biến và mua ngay nên bạn không cần lo lắng vấn đề mua phải khô mực dỏm, mực kém chất lượng, bị ngâm nước như ở các vùng khác.
Có nhiều cách chế biến mực một nắng như nướng muối ớt, nướng sa tế, chiên giòn, chiên nước mắm, sốt me, xào chua cay… , dù chế biến cách nào thì khô mực vùng này cũng giữ được vị ngọt đậm đà, thịt mực không quá dai. Giá mực một nắng loại 1 ở Thổ Chu dao động từ 600,000 – 700,000đ/kg.
Dạo quanh một vòng quanh đảo Thổ Chu, mình thấy các sạp hàng khô được bày biện đơn giản bên bờ biển, cô bán hàng vui vẻ mời chào và sẵn sàng chiên các loại khô mỗi thứ một ít cho khách ăn thử xem khách thích vị khô nào.
Ngay phía sau sạp, gia đình người chủ hàng khô đang lấy cá tươi trong khoang thuyền ra sơ chế, tẩm ướp rồi xếp lên phơi lên những tấm nan tre kê trên bờ kè dọc bờ biển. Những con cá tươi được tẩm ướp và sắp xếp nom vô cùng đẹp mắt, phơi qua một cái nắng giòn giã là những chú cá này sẵn sàng đến tay du khách.
Với đặc thù là một đảo quân sự được quản lý nghiêm ngặt bởi Hải quân vùng 5 thuộc Quân khu 9, biên phòng tỉnh Kiên Giang và các cấp cơ quan hành chính. Có một số điều bạn cần lưu ý khi đến với Thổ Châu:
Cảnh đẹp của quần đảo Thổ Châu thật sự thể nào có thể nói hết những bãi cát trắng, làn nước trong xanh, hàng dừa quyến rũ, rặng san hô màu sắc, hải sản phong phú. Hiện nay để tới du lịch Thổ Chu còn khá khó khăn, vì vậy du khách muốn đến khám phá đảo Thổ Châu hãy liên hệ với HItour.vn Chúng tôi là đơn vị chuyên tổ chức các tour biển đảo Việt Nam. Đặt Tour Thổ Chu, chúng tôi sẽ lo cho bạn tất cả.
Du Lich Thổ Chu không còn là cái tên xa lạ đối với các tín đồ đam mê du lịch thích khám phá, trải nghiệm và nghỉ dưỡng. Những cảnh đẹp, những món ăn ngon đầy hấp dẫn đang chờ bạn trải nghiệm và thưởng thức tại Thổ Chu nơi được mệnh danh với cái tên “Thiên đường nơi đầu sóng” của miền Nam Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng có kinh nghiệm khi đi du lịch Thổ Chu. Sau đây HItour gửi đến các bạn cẩm nang chi tiết, hy vọng cẩm nang này sẽ đồng hành cùng bạn trên các chuyến vi vu Thổ Chu sắp tới.
HItour sẽ đề xuất và cung cấp thông tin chi tiết cho bạn về những điểm du lịch nổi bật của Đảo Thổ Chu để bạn có thể tự sắp xếp, lên kế hoạch cho chuyến đi của mình được tốt nhất.(Danh sách sắp xếp theo thứ tự Mục lục bài viết)
Thời điểm tốt nhất du lịch quần đảo Thổ Chu là từ cuối tháng 11 đến hết tháng 4 năm sau. Quần đảo Thổ Chu có khí hậu chí tuyến gió mùa, mùa mưa kéo dài từ tháng 4 đến tháng 10 hàng năm.
Thổ Châu là một quần đảo nằm trong vịnh Thái Lan, ở về phía tây nam đảo Phú Quốc và được xem là ở cực tây nam của Việt Nam. Toàn bộ quần đảo này cấu thành xã đảo Thổ Châu, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Nằm cách bờ vịnh Rạch Giá 198 km, đảo Thổ Châu là đảo lớn nhất trong quần đảo và thường được ghi tên là Poulo Panjang (gốc từ tiếng Mã Lai Pulau Panjang, nghĩa là "cù lao dài" hoặc "đảo dài") trên nhiều hải đồ của người phương Tây từ các thế kỉ trước.
Để đi ra quần đảo Thô Chu, bạn cần phải đi xuống thành phố Rạch Giá – Kiên Giang. Phương tiện di chuyển dễ nhất là xe khách xuất phát từ bến xe miền Tây (Thành Phố Hồ Chí Minh), giá khoảng 150,000đ - 170,000đ một vé tùy vào hãng xe.
Nếu bạn ở khu vực miền Bắc thì đặt vé máy bay vào Sài Gòn (Sân bay Tân Sơn Nhất) rồi bắt xe ra bến xe Miền Tây để đi xuống thành phố Rạch Giá hoặc có thể đặt vé máy bay ở Sân bay Tân Sơn Nhất bay xuống sân bay thành phố Rạch Giá và bắt xe ra Cảng tàu cao tốc Rạch Giá để đi ra đảo Thổ Chu. (Lưu ý nếu biển động từ cấp 6 trở lên thì tàu sẽ không hoạt động).
Từ Thành Phố Rạch Giá đi tàu hơn 16 tiếng sẽ đến được Thổ Châu. Tàu sẽ khởi hành lúc 8:00 sáng ngày 5 hàng tháng và trở về vào ngày 31 hoặc 26 tùy tháng. Bạn nên chuẩn bị cho mình một sức khỏe thật tốt khi di chuyển nếu không rất dễ bị say sóng đấy. (Bạn nên sử dụng thuốc chống say tàu, xe)
Bạn có thể dễ dàng di chuyển đến đảo Phú Quốc bằng máy bay, tàu cao tốc sau đó tiếp tục hành trình đi Thổ Châu. Tàu đi đảo Thổ Chu thường khởi hành từ Phú Quốc lúc 8:00 sáng ngày 10,15,20,25,30 hàng tháng và trở về lúc 5:00 sáng các ngày 6,11,21,25 hàng tháng. Thời gian đi mất khoảng 4 - 5 tiéng, đây là con đường ngắn nhất và là sự lựa chọn phổ biến nhất của du khách.
Để khám phá các đảo xung quanh đảo Thổ Chu và tham quan một số địa điểm đẹp khác như: Hòn Cao, Hòn Nhạn, Hòn Xanh, Hòn Tử..., các bạn nên thuê tàu của người dân địa phương để di chuyển.
Bạn có thể thuê xe máy tại các khu nhà nghĩ với giá khoảng 150,000 – 200,000 đ/ngày(đã bao xăng), tự đi theo ý mình để khám phá những điểm mà mình yêu thích trên đảo Thổ Chu.
Để qua đêm ở đảo Thổ Chu bạn nên thuê nhà nghỉ hoặc phòng trọ bình dân, giá từ 150,000 – 200,000đ/đêm.
Tên gọi Thổ Châu được chúa Nguyễn Ánh đặt trong thời kỳ ông bôn tẩu đến đây. Thổ Châu còn được biết tới với tên Đảo Thổ Chu là xã biên giới hải đảo tiền tiêu trên vùng biển Tây Nam của Tổ quốc thuộc huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang gồm nhiều đảo lớn nhỏ, chìm nổi. Trong đó nổi bật với 8 đảo lớn với hình dáng, diện tích khác nhau là đảo Đảo Thổ Châu, Hòn Nhạn, Hòn Xanh, Hòn Khô, Hòn Cao Cát, Hòn Từ và Hòn Keo Ngựa. Điểm cao nhất của đảo so với mực nước biển là 164m.
Trong 8 hòn đảo, diện tích đảo Thổ Chu là 13,95km2 và cũng là nơi đông dân cư sinh sống nhất. Xã chỉ có duy nhất một ấp Bãi Ngự là đơn vị hành chính trực thuộc và là trung tâm kinh tế, văn hóa – xã hội của xã. Còn hòn Nhạn có diện tích nhỏ nhất, chỉ khoảng 2000 m2. Người dân sinh sống chủ yếu bằng nghề nuôi trồng, khai thác thủy sản và chế biển hải sản.
Quần đảo Thổ Châu nằm ở địa đầu Tây Nam của nước ta, cách mũi Cà Mau khoảng 160 km về phía Tây Bắc và cách Rạch Giá (Kiên Giang) khoảng 220 km. Với vị trí gần với đường biển quốc tế, đảo có vị trí quân sự vô cùng quan trọng nên được lực lượng biên phòng bảo vệ nghiêm ngặt để khẳng định chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Có lẽ vì sự nghiêm ngặt này mà nơi đây chưa có các hoạt động du lịch chuyên nghiệp. Tuy nhiên nhờ đó mà Thổ Châu giữ lại được cho mình vẻ đẹp hoang sơ nhất mà những hòn đảo khác không có.
Những bãi biển cát trắng mịn, những rạn san hô đẹp mê hồn hay cung đường xuyên qua rừng nguyên sinh, ôm theo vách núi… sẽ mê hoặc bất cứ ai ngay từ giây phút đầu đặt chân lên Thổ Chu.
Trên đảo Thổ Chu có bốn bãi biển là bãi Ngự, bãi Dong, bãi Mun và bãi Nhất, trong đó bãi Ngự và bãi Dong là hai bãi lớn hơn cả. Bãi Ngự gắn liền với sự kiện khởi nghiệp nhà Nguyễn của Nguyễn Ánh – Gia Long. Trong những ngày bị nhà Tây Sơn truy đuổi, Nguyễn Ánh đã nhiều lần tới đảo này. Đây cũng là nơi tàu thuyền ra vào cập bến cũng như dân cư tập trung nhộn nhịp nhất.
Bãi biển tại Bãi Ngự còn khá hoang sơ có nhiều cây bàng, cây phong ba, câu dừa dọc bờ biển. Bãi Ngự có hình vòng cung, được bao bọc bởi hai dãy núi nên biển ở đây rất và đẹp như tranh vẽ. Bạn được đắm mình trong làn nước mát và ngắm cảnh đại dương bao la.
Vào mùa gió Tây Nam từ tháng 4 đến tháng 8 hàng năm, người dân chuyển sang ở bãi Dong; vào mùa gió Đông Bắc từ tháng 9 đến tháng 3 năm sau, họ lại quay về bãi Ngự.
Từ bãi Ngự, có 2 đường đến bãi Dong, bãi Nhứt. Một, đi theo đường vòng quanh đảo, hai là đi theo đường xuyên núi. Trong đó con đường xuyên núi quanh co dưới tán rừng nguyên sinh rất đẹp với nhiều loại cây cổ thụ, cây thuốc (mật nhân, huyết rồng, dứa gai, cây hóa thạch…).
Bạn sẽ cảm nhận đầy đủ chất hoang dã trong lành của đảo Thổ Châu khi băng qua khu rừng nhiệt đới này. Suốt dọc hai bên đường, du khách sẽ bắt gặp rất nhiều cây cổ thụ có thân cao vút vươn thẳng lên nền trời xanh thẳm. Cả một vùng không gian xanh mướt, yên bình lạ lùng cứ trải dài ra mãi, chỉ còn sót lại tiếng gió xào xạc và tiếng chim hót ríu ran qua cành lá.
Một chi tiết không thể không kể đó là trên đảo Thổ Chu có khá nhiều cây bàng vuông vốn được coi là một trong hai loài cây đặc trưng ở Trường Sa (cùng với cây phong ba).
Để thưởng thức trọn vẹn vẻ đẹp của Thổ Châu, bạn có thể đến với ngọn hải đăng Thổ Chu cao 140 mét để phóng tầm nhìn xuống làng mạc, bãi biển và các hoạt động đánh bắt hải sản của ngư dân. Ngọn hải đăng này là ngơi mà lực lượng biên phòng quan sát đảo. Ban đêm, hải đăng cũng sẽ thắp đèn sáng để phục vụ cho ngư dân đánh bắt cá ngoài khơi.
Tham quan hải đăng trên núi, nơi có thể ngắm toàn cảnh đảo Thổ Chu tuyệt đẹp. Kết hợp khám phá rừng nguyên sơ với hệ động-thực vật khá đa dạng. Thực vật có khoảng 200 loài, chủ yếu là họ đậu và hồng xiêm… Động vật có sóc, khỉ, trăn, rắn… và đặc hữu là thằn lằn chân ngón Thổ Chu.
Nước biển quanh đảo Thổ Chu trong vắt, trong phạm vi vài chục mét gần bờ có thể nhìn thấy đáy cát với hàng đàn cá bơi lội tung tăng len lỏi qua những rạn san hô đủ màu sắc. Đến quần đảo Thổ Chu bạn không thể bỏ qua hoạt động lặn ngắm san hô tại Hòn Cao sẽ là một trải nghiệm thú vị và ấn tượng như một phần thưởng đáng giá mà thiên nhiên Thổ Châu dành tặng cho du khách. Bạn có thể được chiêm ngưỡng hơn 99 loài san hô đủ màu sắc khác nhau khi lặn dưới đáy biển sâu.
Nói đến Thổ Chu là nhắc nhớ đến một biến cố lịch sử đau thương, bi thảm của nhân dân ta trong cuộc chiến chống lại chế độ diệt chủng Pôn Pốt (Khmer Đỏ). Vì vậy, khi đặt chân lên đảo, du khách đừng quên đến thăm Đền thờ Thổ Châu. Từ cảng đi lên, rẽ phải qua trụ sở xã Thổ Châu và Trường tiểu học Thổ Châu một quãng là đền Thổ Châu. Kiến trúc của đền giống như một nhà bia liệt sĩ. Trong đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, các liệt sĩ hy sinh giải phóng đảo Thổ Chu và đặc biệt là thờ linh vị hơn 500 đồng bào Thổ Chu bị quân Pôn Pốt sát hại tháng 5 - 1975.
Trên đảo còn có Đền thờ Hoàng đảo Thổ Chu, một bên thờ Miếu Bà Chúa xứ, một bên thờ Lăng Ông Nam Hải. Người dân trên đảo làm ăn, đánh bắt xa bờ đã lập lên đền để thờ cúng. Hàng năm vào các ngày 24 và 26/2 âm lịch tại đền diễn ra lễ cúng cầu cho mưa thuận gió hòa, làm ăn trên biển thuận lợi, là dịp để bà con tổng kết lại những chuyến đi biển.
Hòn Nhạn là nơi không có cư dân sinh sống. Ở đây chỉ có hàng vạn con chim nhạn biển làm tổ và sinh sống. Thời điểm từ tháng 10 đến tháng 3 âm lịch là lúc nhạn biển về đây để đẻ trứng. Có dịp đến vào mùa nhạn, bạn sẽ được nhìn ngắm những đàn chim sải cánh tung bay trên nền trời xanh thẳm.
Bạn cũng sẽ được nhìn thấy những vách đá cao hùng vĩ, nơi có điểm A1 đường biên giới trên biển của Việt Nam. Phía dưới biển là một vùng san hô tuyệt đẹp, giống như một thiên đường mới mở ra.
Hòn Xanh là một trong những địa điểm thú vị khi bạn ghé tới Thổ Châu. Như tên gọi hòn Xanh, đảo có được phủ một màu xanh mướt với những loài cây mới lạ, hay những tảng đá phủ đầy rong rêu. Nơi đây được ví như một khu bảo tồn sinh thái, là địa điểm trú ngụ của nhiều loài động vật. Đặc biệt, với những thảm cỏ xanh, cây cối mát mẻ, hòn Xanh khá lý tưởng cho hoạt động cắm trại. Để thăm các hòn đảo xung quanh như Hòn Nhạn, Hòn Xanh… bạn phải thuê tàu thuyền của ngư dân bản địa.
Làng chài đảo Thổ Chu đã tồn tại lâu đời. Những người dân nơi đây luôn thân thiện, mến khách. Bạn sẽ dễ dàng xin ở nhờ, cùng họ trải nghiệm cuộc sống trên đảo, đặc biệt là cùng họ căng buồm ra khơi câu cá, câu mực. Nếu không sợ say sóng thì nhất định hãy nên thử nhé.
Cá xanh xương còn có tên là cá nhái, một loài cá biển, thân tròn và dài, mỏ nhọn giống như cá lìm kìm. Con to có thể dài cả thước và nặng 2-3 kg. Gọi là cá xương xanh vì khi nhìn vào thấy xương cá hiện lên màu xanh xanh.
Người ta chọn những con cá thật tươi từ biển mới mang về, cạo rửa sạch nhớt rồi dùng bẹ chuối xiêm ốp lại, quấn dây thật kỹ. Sau đó chất củi lên nướng cho đến khi nào bẹ chuối bị héo, khô là cá chín. Khi ăn, mở bẹ chuối ra, thịt cá nứt da, dậy mùi thơm lựng, dễ dàng chinh phục bất kỳ dân đất liền sành ăn từ Nam chí Bắc. Thịt cá không chỉ ngọt mà còn dai dai, cuốn với bánh tráng ăn kèm với rau rừng như lá cách, lá lớp, đinh lăng, cải trời, đọt bứa… tạo nên một bản sắc riêng của vùng biển đảo, ít nơi nào có được. Cá xương xanh ngoài món nướng còn có thể chế biến thành món tái chanh hoặc nấu với bắp chuối…
Lẩu cá bớp là một đặc sản mà du khách sẽ bắt gặp nhiều trong các thực đơn ở đảo. Thịt cá bớp có màu trắng, mềm nhưng không bở, vị ngọt tự nhiên. Cá thường được chế biến thành nhiều món ngon như chiên, nấu canh măng… nhưng lạ miệng và dễ nấu nhất vẫn là lẩu cá bớp.
Vùng biển phía Tây của Kiên Giang khá nổi tiếng với nghề nuôi cá Bớp lồng bé. Đây là loài cá có thân hình thoi dài, màu đen trông khá giống cá lóc. Lẩu cá bớp miệt biển Tây này không giống với ở đất liền. Nước lẩu đọng lại vị chua thanh, hơi ngọt cùng cá bớp tạo nên vị đặc trưng của món ăn. Món lẩu này thường ăn kèm bún tươi, các loại rau sống như bắp chuối, rau muống bào, giá tươi cùng chén nước mắm ớt nguyên chất.
Món Sò điệp nướng mỡ hành chính là một trong những đặc sản nổi tiếng của đảo Thổ Chu. Sò điệp nướng mỡ hành – món ăn mà chỉ cần nhắc tới tên thôi là nhiều người đã tưởng tượng ra những con sò điệp dai giòn, ngọt mang theo hương vị thơm lừng của hành nướng cùng vị béo bùi của đậu phộng rang đặt trước mặt.
Sò điệp là một loại hải sản quen thuộc với phần cùi thịt trắng ngà thơm ngon mà không dai, thích hợp cho cả xào lẫn rang và là một trong những loại nguyên liệu thực phẩm để chế biến thành nhiều món ăn ngon và bổ dưỡng như: Sò điệp rang muối tiêu, sò điệp nướng mỡ hành, sò điệp hấp cuộn miến. Tất cả những món ăn đó đều là đặc sản đảo Thổ Chu và rất được lòng các du khách.
Con nhum có vỏ gai cứng, hình cầu, gai cứng như gai nhím, sờ vào không cẩn thận sẽ bị thương. Tuy nhiên, món nhum nướng mỡ hành của quần đảo Thổ Chu này lại là món ăn tuyệt vời, lạ tai, lạ mắt, lạ miệng nhưng thú vị vô cùng.
Nhum nướng ngon nhất là khi được nướng vừa chín tới hoặc còn tái tái. Con nhum còn tươi rói, cắt bớt gai quanh vỏ rồi tách đôi, nướng sơ trên than hồng, rắc chút mỡ hành, đậu phộng vào rồi ăn với muối tiêu chanh. Món này ăn có vị ngọt và bùi bùi của nhum, vị béo béo của mỡ hành mang lại mùi thơm dìu dịu cho người thưởng thức.
Mực trứng thì ở vùng biển nào cũng có. Nhưng đến với đảo Thổ Chu, loại nguyên liệu này sẽ được bà con vùng biển nơi đây biến hóa thành đủ loại món ăn thơm ngon khác nhau, từ mực trứng nướng tương ớt, mực trứng nướng sa tế, mực trứng chiên xù sốt thơm, chiên bơ, chiên ớt,...
Mực trứng được đánh bắt trong mùa sinh sản nên trong bụng chứa nhiều trứng, số lượng con mực có trứng chiếm đến trên 70%. Theo chuyên gia, mực trứng là thực phẩm rất giàu dinh dưỡng. Mực trứng là loại thực phẩm dễ chế biến thành nhiều món ăn ngon nên rất được ưa chuộng. Mực trứng có thể làm món mực trứng chiên ớt, chiên xù xốt thơm, chiên bơ, nướng tương ớt hoặc sa tế… nhưng nổi bật nhất vẫn là mực trứng hấp gừng vì mùi vị ngọt của mực không bị mất mà dễ thực hiện, ăn lại không ngán.
Ốc mặt trăng còn gọi là ốc mắt ngọc. Thịt ốc giòn, ngọt tựa ốc hương. Ốc mắt ngọc cũng được chế biến thành nhiều món hấp, luộc, xào… nhưng nổi bật và đơn giản nhất là nướng. Trên đảo, nhiều người thường sẽ nướng chay không ướp với gia vị rồi ăn kèm với muối tiêu chanh, có nơi còn nướng kèm bơ tạo vị béo ngậy.
Phương thức phơi khô là một cách giữ thực phẩm cổ nhất của nhân loại. Khô cá có thể để hằng năm mà không bị hư. Cách thức phơi khô khá thô sơ nhưng hữu hiệu, thường được ngư dân áp dụng để giữ các mẻ cá đánh về nếu không tiêu thụ kịp. Khô cá cũng có lợi điểm là dễ chuyên chở hơn là cá tươi. Ở Thổ Chu mọi loại khô trên quần đảo Thổ Chu được người dân làm những con cá còn tươi nguyên và là một đặc sản khá thú vị với khách du lịch.
Khô cá ở Thổ Chu là một trong những món đặc sản khô ở đảo Thổ Chu được sơ chế từ cá tươi rồi tẩm ướp với muối, tỏi ớt, hoặc tiêu đường và các loại gia vị khác tùy theo loại cá, sau đó đem phơi nắng. Khi ăn có thể nướng, chiên lên, hoặc trộn gỏi xoài…
Khô cá Thổ Chu ăn có vị ngọt của cá tươi, hơi dai, mùi gia vị tỏi ớt thơm lừng, cay cay, mùi vị đậm đà vừa miệng, làm đồ nhắm thì không còn gì bằng! Giá khô cá ở đây dao động từ 70,000 – 180,000đ/kg, tùy theo loại cá và theo mùa nữa. Chất lượng khô cá thì khỏi bàn rồi, về chủng loại cũng vô cùng đa dạng luôn, có thể nói cá tươi có loại nào thì khô cá cũng có loại đó, mình chỉ liệt kê sơ sơ những loại khô cá nổi tiếng nhất ở đây như:
Khô mực một nắng là đặc sản khô ở đảo Thổ Chu thơm ngon nứt tiếng được làm từ những con mực ống hạng nhất tươi rói, trên da mực còn mi nơ nhấp nháy (mi nơ là cái chấm màu đỏ trên da mực). Mực ống được sơ chế rồi rửa sạch bằng nước biển phơi dưới cái nắng giòn tan một lần là đạt yêu cầu. Khô mực Thổ Chu vô cùng chất lượng, bạn có thể xem người dân chế biến và mua ngay nên bạn không cần lo lắng vấn đề mua phải khô mực dỏm, mực kém chất lượng, bị ngâm nước như ở các vùng khác.
Có nhiều cách chế biến mực một nắng như nướng muối ớt, nướng sa tế, chiên giòn, chiên nước mắm, sốt me, xào chua cay… , dù chế biến cách nào thì khô mực vùng này cũng giữ được vị ngọt đậm đà, thịt mực không quá dai. Giá mực một nắng loại 1 ở Thổ Chu dao động từ 600,000 – 700,000đ/kg.
Dạo quanh một vòng quanh đảo Thổ Chu, mình thấy các sạp hàng khô được bày biện đơn giản bên bờ biển, cô bán hàng vui vẻ mời chào và sẵn sàng chiên các loại khô mỗi thứ một ít cho khách ăn thử xem khách thích vị khô nào.
Ngay phía sau sạp, gia đình người chủ hàng khô đang lấy cá tươi trong khoang thuyền ra sơ chế, tẩm ướp rồi xếp lên phơi lên những tấm nan tre kê trên bờ kè dọc bờ biển. Những con cá tươi được tẩm ướp và sắp xếp nom vô cùng đẹp mắt, phơi qua một cái nắng giòn giã là những chú cá này sẵn sàng đến tay du khách.
Với đặc thù là một đảo quân sự được quản lý nghiêm ngặt bởi Hải quân vùng 5 thuộc Quân khu 9, biên phòng tỉnh Kiên Giang và các cấp cơ quan hành chính. Có một số điều bạn cần lưu ý khi đến với Thổ Châu:
Cảnh đẹp của quần đảo Thổ Châu thật sự thể nào có thể nói hết những bãi cát trắng, làn nước trong xanh, hàng dừa quyến rũ, rặng san hô màu sắc, hải sản phong phú. Hiện nay để tới du lịch Thổ Chu còn khá khó khăn, vì vậy du khách muốn đến khám phá đảo Thổ Châu hãy liên hệ với HItour.vn Chúng tôi là đơn vị chuyên tổ chức các tour biển đảo Việt Nam. Đặt Tour Thổ Chu, chúng tôi sẽ lo cho bạn tất cả.